Op 10 oktober is het onderzoeksrapport ‘Verbonden Vertrouwen’ aan Provinciale Staten (PS) van Drenthe aangeboden en toegelicht en besproken in een Masterclass. Aanleiding wat het besluit van PS om de eigen rol(neming) rond het miljoenenverlies van de Waterleidingmaatschappij Drenthe (WMD) tegen het licht te houden en daarvan te leren. RTV-Drenthe heeft hierover verslag gedaan.
De WMD heeft circa €13 miljoen verlies geleden op partipicaties in drinkwater-projecten in Indonesië. Hierdoor zijn investeringen in de uitvoering van publieke (wettelijke) taken, zoals de vervangingstermijn van de nog in gebruik zijnde asbestcement-leidingen. Er zijn diverse onderzoeken uitgevoerd en maatregelen getroffen om een dergelijk debacle in te toekomst te voorkomen. Waaronder het juridisch scheiden van de de uitvoering van de (wettelijke) publieke taken en beleidsmatige taken en commercieel activiteiten en het zorgen voor een meer transparante en doortastende governancestructuur.
De provincie Drenthe is met 50% de grootste aandeelhouder in de WMD. Provinciale Staten (PS) hebben zich de vraag gesteld of de provincie en PS de kaderstellende en controlerende rol (als aandeelhouder) wel voldoende hebben opgepakt en welke lessen daaruit kunnen worden geleerd voor de toekomst.
Belangrijke conclusie de provincie en PS als aandeelhouder vooral passief volgend zijn geweest en nergens de regie hebben gepakt. Ook niet na duidelijke signalen over mogelijke onregelmatigheden (drie jaar op rij onthouden goedkeuring jaarrekening). Kritische vragen vanuit de oppositie werden bovendien genegeerd.
Uit de reflectie op de eigen rolneming zijn de volgende lessen te leren als het gaat om kaderstelling en controle bij een complexe (omgeving van een) verbonden partij:
- zorgen dat de primaire besturing op orde is, dat wil zeggen dat er ook voldoende kritisch en doorzettend vermogen is
- niet alleen de structuur maar ook de bemensing is kritisch
- het aandeelhouderschap actief invullen (zeker wat de informatiepositie betreft).
- signalen serieus nemen en als provincie (PS) waar nodig zelf de regie moeten pakken op de informatievoorziening
- als PS en GS zoveel mogelijk één lijn trekken als het gaat om verbonden partijen. Verdeeldheid maakt de positie van de aandeelhouder zwakker
- veel beter gebruik maken van instrumenten als de onderzoeksfunctie van de griffie of het vragen om een second opinion
In de masterclass zijn de zijn de eerste contouren geschetst voor concrete verbeteringen in de rolneming van PS in dezen.
Meer informatie: John Smits